De nieuwe Energiewet, die vanaf 2025 van kracht wordt, is een modernisering van de Nederlandse energievoorschriften, bedoeld om de energietransitie te versnellen en een duurzaam energiesysteem te ondersteunen. De belangrijkste veranderingen en verbeteringen zijn als volgt:
1. Vervanging en modernisering van oude wetgeving
De Energiewet vervangt de verouderde Gaswet en Elektriciteitswet uit 1998. Dit harmoniseert regels voor gas en elektriciteit, wat belangrijk is in een tijd waarin steeds meer duurzame en lokale energieproductie plaatsvindt. Zo sluit de wet beter aan bij de behoeften van een toekomstbestendig energiesysteem
2. Betere bescherming voor consumenten
Meer rechten: Huishoudens, zelfstandigen en kleine bedrijven worden beter beschermd tegen misbruik en onverwachte kosten. Voorbeelden hiervan zijn transparantere voorwaarden voor energiecontracten en betere bescherming bij faillissementen van energieleveranciers
Vaste contracten: Leveranciers worden verplicht om vaste energiecontracten van minimaal één jaar aan te bieden.
Bescherming tegen malafide leveranciers: De Autoriteit Consument & Markt krijgt meer bevoegdheden om de vergunningseisen voor energieleveranciers aan te scherpen
3. Aanpak van netcongestie
Het elektriciteitsnet zit in veel gebieden aan zijn maximumcapaciteit. De Energiewet maakt hier verbeteringen mogelijk, zoals:
Slim gebruik van netcapaciteit: Niet gebruikte capaciteit kan worden vrijgegeven via het “use it or lose it”-principe.
Flexibele contracten: Netbeheerders mogen flexibelere transportcontracten aanbieden, wat efficiënter gebruik van het net mogelijk maakt.
Gezamenlijk gebruik: De wet stimuleert initiatieven zoals “cable pooling,” waarbij meerdere partijen dezelfde netaansluiting delen
4. Meer ruimte voor actieve deelname op de energiemarkt
Energiegemeenschappen: Burgers en bedrijven krijgen meer mogelijkheden om zich te organiseren in coöperaties die eigen opgewekte elektriciteit kunnen verkopen en leveren.
Vraagrespons: Consumenten kunnen inspelen op dynamische energietarieven door hun verbruik aan te passen aan de actuele prijs
5. Focus op data-uitwisseling en privacy
De wet introduceert een nieuw systeem voor energiedata:
Inzicht in verbruik: Huishoudens en bedrijven krijgen makkelijker toegang tot hun energiegegevens.
Privacybescherming: Er komen duidelijke regels rond de bescherming en beveiliging van energiedata, inclusief standaarden voor metingen en datakwaliteit
6. Energietransitie versnellen
Met de nieuwe Energiewet worden belemmeringen voor verduurzaming weggenomen, zoals onnodige verschillen tussen gas- en elektriciteitsvoorschriften. Dit biedt meer ruimte voor initiatieven zoals de productie van waterstof en duurzame warmte, al worden deze onderwerpen in aparte regelingen behandeld
Overkoepelende doelen:
Duurzaamheid: Een energiesysteem dat CO₂-uitstoot vermindert en hernieuwbare bronnen stimuleert.
Toekomstbestendigheid: Flexibele regelgeving die rekening houdt met technologische en maatschappelijke veranderingen
De Energiewet vormt een solide basis voor een modern, betrouwbaar en duurzaam energiesysteem.